CHIA SẺ - TRẢI LÒNG

TRỞ VỀ TRUNG ĐẠO - NƠI VÔ VÀ HỮU GẶP NHAU

Lượt xem/nghe : 2842

Tạo lúc : Sat, 29/10/2022 16:24

Cập nhật lúc : 21:10pm 11/10/2025

Cực động sẽ thành tĩnh, cực tĩnh sẽ thành Đạo. Vạn vật trong vũ trụ đều vận hành theo quy luật này - từ chuyển động đến tĩnh lặng, từ sinh đến diệt, từ hữu đến vô. Bởi lẽ, động và tĩnh, sinh và diệt, hữu và vô không hề tách biệt, chúng chỉ là hai mặt của cùng một bản thể. Khi nhận ra điều đó, con người không còn bị cuốn theo nhị nguyên, mà trở về với Trung Đạo - con đường của sự quân bình tuyệt đối.

“Vô là khởi nguồn của hữu, hữu đặt đích đến là vô.”
Trong vô ẩn chứa mọi khả năng, mọi hạt mầm của sinh hóa. Vô không phải là trống rỗng, mà là tiềm tàng - như mặt hồ phẳng lặng trước khi gợn sóng, như khoảnh khắc tĩnh trước khi sự sống trỗi dậy. Hữu sinh ra từ vô, là sự biểu hiện ra bên ngoài của cái tiềm tàng bên trong. Nhưng khi hữu đi đến tận cùng, nó lại tan vào vô - như giọt nước quay về đại dương, như ngọn lửa cháy hết mà trở về không.
Đó chính là quy luật phản phục - đi mãi rồi cũng quay về nguồn.

“Trong vô ngoài hữu, trong tĩnh ngoài động” là trạng thái hài hòa nhất của vũ trụ. Ở đó, tĩnh không đối lập với động, mà là động trong tĩnh, tĩnh trong động. Như một vũ công say mê trong điệu múa, thân thể chuyển động nhưng tâm hoàn toàn tĩnh tại. Như bậc hiền nhân giữa chợ đời ồn ã mà tâm không lay chuyển - đó là cảnh giới “tâm bất biến giữa dòng đời vạn biến”, là “đối cảnh vô tâm” mà các bậc tu hành hướng đến.

Khi con người chưa hiểu Đạo, họ còn phân biệt: đây là thiện, kia là ác; đây là sáng, kia là tối; đây là ta, kia là người. Nhưng khi bước qua cực đoan, khi thiện đi đến tận cùng của nó, nó sẽ chạm vào biên giới của ác - cũng như ánh sáng khi chói gắt sẽ hóa thành bóng tối. Đạo lấy tĩnh chế động, lấy nhu chế cương, lấy cân bằng điều hòa vạn vật. Thời đại của Đạo là thời đại của trung hòa, nơi mọi cực đoan tự tiêu tan. Thiện hay ác, sáng hay tối, đều chỉ là những vai diễn tạm thời trong vở kịch của Đạo - sau cùng, tất cả đều sẽ quy về trung điểm.

Người sống trong Đạo không còn bị cuốn vào phân biệt. Họ hành động mà không dính mắc, nói mà không chấp lời, làm mà không cầu kết quả. Họ biết rằng, khi tâm còn động vì được - mất, đúng - sai, thì khổ vẫn còn đó. Nhưng khi làm vì việc cần làm, sống vì sự sống, tâm trở nên tự do - và đó chính là tĩnh trong động, vô trong hữu.

Bởi vậy, “cực tĩnh sẽ thành Đạo.” Khi tâm lắng lại, không còn bị dao động bởi nhị nguyên, con người nhận ra bản chất chân thật của mình - vốn là một phần của toàn thể. Đạo không ở đâu xa, mà ở ngay trong hơi thở, trong bước đi, trong từng ý niệm. Mỗi lần buông xuống một chấp niệm, ta tiến gần hơn đến vô; mỗi lần nhìn thấy bản chất của mọi sự, ta tiến gần hơn đến Đạo.

Khi thiện và ác không còn cần phân định, khi vô và hữu hòa làm một, khi động và tĩnh cùng tồn tại trong tâm - đó là lúc con người trở về với Trung Đạo. Trung không phải là ở giữa hai bên, mà là sự trọn vẹn vượt trên cả hai. Trung Đạo là con đường trở về nguồn cội, nơi Đạo khởi sinh và vạn vật hòa làm một.

Hoàng Nhật Minh

Bài Trước Đó

Bài Tiếp Theo

TRỞ VỀ TRUNG ĐẠO - NƠI VÔ VÀ HỮU GẶP NHAU

CÓ THỂ BẠN CŨNG THÍCH:

KHOA HỌC TÂM LINH:

NHÂN SINH CẢM NGỘ:

ÂM NHẠC: